21 Ocak tarihli Ahval’de iki haber hakaretle ilgiliydi.

Birincisi şöyle: CHP Grup Başkan Vekili Engin Özkoç’a, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açtığı hakaret davasında 50 bin lira para cezası verildi.

Haberin devamında daha önce de bu iki “hasım” arasında 250 bin liralık başka bir hakaret davası daha yaşanmış olduğunu öğreniyoruz.

İkinci haber de şöyle: CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a açtığı 5 kuruşluk hakaret davasını kazandı.

Haberin devamında da CHP’nin avukatının söyledikleri var:

"Genel Başkanımızın talimatı ve Erdoğan'a biçtiği değer gereğince 5 (Para) Kuruş üzerinden açtığımız davayı bugün kazandık! Hesap sormaya devam edeceğiz!"

Aynı Ahval’de ilgili linklerden yakın tarihte yaşanan birkaç başka hakaret davalarından haberdar oluyoruz. KHK ile TSK'dan ihraç edilen eski yarbay Mehmet Alkan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'ye yönelik ifadeleri nedeniyle hakaret suçundan adli para cezasına çarptırılmış.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun'a hakaret ettiği iddia edilen CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu hakkında "Kamu görevlisine alenen hakaret" suçundan 2 yıl 4 aya kadar hapis cezası istemiyle iddianame düzenlenmiş.

Denizli CHP Gençlik Kolları İl Başkanı Tugay Odabaşıoğlu, Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla tutuklanmış.

Böyle gidiyor! Her gün yeni hakaret davaları haberleri geliyor.

Üç gün önce bir atasözü söyledi diye gazeteci Sedef Kabaş tutuklandı. Söz konusu atasözü “öküz saraya çıkınca kral olmaz ama saray ahır olur”.

Terbiyeli hanım “büyükbaş” demiş üstelik.

Tutuklama yabancı basında “tuhaf bir haber” olarak sunuldu.

Buna benzer başka atasözleri de var: “Eşek derviş olmaz odun çekmekle tekkeye, deve hacı olmaz gidip gelmekle Mekke’ye”.

Veya, “vezir olamazsın demedim, adam olmazsın dedim”.

Şimdi bu lafları duyan sözün mecazi anlamını anlamaz da kendisinden söz edildiğini algılarsa yandık!

Bir de dünya rekoru var: Cumhurbaşkanına hakaret suçundan açılan 31 bin 297 soruşturma savcılıklarda karara bağlanmış.

Bence bu “hakaret” algısı toplumsal bir histeriye dönüşmüş.

Bir araştırmaya göre (Gülizar Karaca) Erdoğan öncesi altı Cumhurbaşkanı toplam 2297 hakaret davası açarken son cumhurbaşkanı yirmi katı dava açmış.

Yorum: Ya Türkler birden küfürbaz oldu ya da birileri çok alıngan. Hakaret davası böylesine yaygınlaşırsa insan artık ağzını yalnız yemek yemek ve yağ çekmek için açar olacak.

Hakaret davalarının son yıllarda arttığı kuşkusuzdur, ancak yöntem çok eskidir.

Kendi ailemin geçmişinden bilirim. Rumların büyük korkusu “hkraret” suçlamasıydı. Bir Türk’le (yani bir Müslüman’la) herhangi bir sorun yaşandığında karakolda “Türklüğe hakaretten” sürünmek usuldendi. Türk (yani Müslüman) iki üç arkadaşını şahit olarak getirir hakareti ispat ederdi. Azınlıkların korkak olması bundan dolayıdır.

Bu eski sistem artık daha geniş bir kitleye karşı kullanılıyor.

Yani değişiklik usulde değil, sayıdadır.

Aklıma eski bir fıkra geliyor son günlerde. Mehmet kışlanın kapısında nöbetteyken birinden şüphelenerek yakalayıp subayına götürmüş. Adam gerçekten bir casusmuş. Mehmet üç aylık ev izniyle ödüllendirilmiş ve olay bütün orduya duyurulmuş. Ama artık kışlanın önünden kimse geçemez olmuş. Bütün erler “piyango bana da düşer” umuduyla gelip geçeni yaka paça üstlerine götürmeye başlamışlar. Ordu yeni bir genelge ile “casusların yakalanmasını” yasaklamış!

Bence hakareti suç olmaktan çıkarmak gerek, başka çaremiz kalmadı.

Demokratik ülkelerde, özellikle siyasiler hakaret davası açmaz. Söze sözle tepki verirler; suçlamaya yalanlama yolu ile cevap verirler. Hakaret suç oluşturan bir eylem iddiası ile ilişkiliyse ancak o zaman, ve çok özel durumlarda, suçlayanın söylediklerini ispat etmesi için mahkemeye başvurulur.

Geçenlerde bir gazeteci Yunan Başbakanı’na alenen “yalancı” deyince, Mitsotakis sinirlenip “hakaret edemezsin” diye çıkışmıştı. Basın, gazeteciye sinirlenen siyasiyi eleştirmişti. Dava açmak kimsenin aklına bile gelmedi.

Bence “hakaret davası açmak” bir tür sansür, erişim yasağı, sindirme, yasaklama, ifade özgürlüğünü sınırlama gibi bir eylemdir.

Bazen küfür düzeyinde hakaret de olur. Bu durumda benim yaptığım şu: Her fırsatta aleyhimde söylenen lafları hatırlatıyorum.

Örneğin siteme bakarsanız (Herkül Millas/hakkında/aleyhte) orada ne tür küfürlü saldırılara uğradığımı görürsünüz. Zamandan Bir Ses adlı kitabıma kendilerine milliyetçi diyen birilerinin “Pis Yunan’ın topraklarımızda kirletmek için burada bıraktığı bir adi Urum’sun sen! Kafamızı bozma!!” veya “Ulan p…! Senin a… korum” gibi saldırılarını sıraladım.

Cevap vermem de gerekmiyordu herhalde. Bu tutumu milliyetçiler kendi aralarında halletsinler.

Yunanca bir kitabımın ilgili bir yerinde bir dipnot yazıp ve hiçbir yorumda bulunmadan “Şu kişi benim için Türkiye’nin ajanı olduğumu söylüyor” diye onu teşhir ettim. Bu küfürler beni değil söyleyeni aşağılar. O kişi o kitap var oldukça belki utanacak, değerli insanlar kuşkusuz onu ayıplayacak.

Terbiyesiz kimseler mahkeme yoluyla terbiye edilemez, ne de eleştirilere “hakarettir” diyerek yol alınabilir. Bu tür yöntemlerle olsa olsa otoriter rejimler kurulur.

Bu yazı Ahval'de yayınlanmıştır